نکته تاریخی

این متن در سال ۱۳۰۱ نوشته شده... انگار که بعد از ۹۰ سال چندان تغییری در حال ایران حاصل نشده!

”از مردمی که هنوز مشاورشان رمال است و طبیب‌شان جن‌گیر، احیاء اقتصادی‌شان را از فکرهای عامیانه توقع دارند و استقلال‌شان را با حرف می‌خواهند نشان بدهند‌... از چنین فلک‌زده مردمی چه انتظار میشود داشت؟ هیچ.
ایرانی به میل خود آدم نخواهد شد. سعادت را بر ایران باید تحمیل کرد!“

 علی‌اکبر داور  

۴ اشتباه رایج در روایت وقایع روز عاشورا: به نقل از استاد مرتضی مطهری

 

▫️

👈اشتباه اول: 
اوج عزاداری امام حسین(ع) ده روز اول ماه محرم الحرام است. بین سخنرانان و مداحان، مشهور است که هر شب را به یکی از شهدای کربلا اختصاص دهند؛ مثلاً شب سوم برای حضرت رقیه و شب هفتم را برای حضرت علی اصغر(ع) سوگواری می کنند و تاسوعا را نیز به حضرت عباس(ع) اختصاص می دهند. همین قرار داد بین مداحان و منبری ها باعث شده است که عده ای گمان کنند، حضرت رقیه روز سوم محرم به شهادت رسیده است و از همه بدتر اینکه گمان می کنندحضرت ابالفضل(ع) در روز تاسوعا به شهادت رسیده است.

اما حقیقت این است که تمام شهدای کربلا در روز عاشورا به شهادت رسیده اند و حضرات اباالفضل، علی اکبر و علی اصغر همه قبل از امام حسین(ع) و در روز عاشورا در پیکار با سپاه عمر سعد کشته شده اند. حضرت رقیه(س) نیز پس از شهادت پدرش در شام از دنیا رفته است.

👈اشتباه دوم: 
باور عمومی این است که حضرت حسین بن علی(ع) و اهل بیت و اصحابش سه شبانه روز آب ننوشیدند و سپس تشنه کام به مقابله با دشمن رفته اند؛ اما حقیقت این است که عمر سعد سه روز قبل از عاشورا عمروبن حجاج را با پانصد سوار فرستاد تا کنار شریعه فرود آیند و میان یاران حسین و آب فاصله اندازند. اما این به این معنی نیست که هیچ ذخیره آبی در خیمه ها نبوده است.

در کتاب ارشاد نوشته شیخ مفید(ره) آمده است: « در شب عاشورا زینب...دست بر گریبان برده...و بیهوش بر زمین افتاد. حسین(ع) برخاسته آب بر روی خواهر پاشید و...» این نقل معتبر نشان می دهد که تا شب عاشورا هنوز آب در خیمه ها بوده واصل تشنه کامی به روز عاشورا، گرمی هوا و شدت مبارزه مربوط است.

شیخ عباس قمی(ره) در منتهی الامال می گوید: «شب عاشورا امام حسین(ع)، حضرت علی اکبر(ع)را با سی سوار و بیست پیاده فرستاد که چند مشک آب آورند و اهل بیت و اصحاب خود را فرمود که از این آب بیاشامید، آخر توشه شماست و وضو بسازید و غسل کنید.»

👈اشتباه سوم:
 یکی از معروف ترین تحریف ها ماجرای حضرت لیلی مادر حضرت علی اکبر(ع) است وچه روضه ها که در این زمینه خوانده نمی شود؛ در روضه ها ذکر می شود که حضرت علی اکبر قبل از رفتن به میدان با مادرش چه نجواهایی می کرد، یا اینکه حضرت لیلی در خیمه ها رفته و در آنجا دعا کرده که خداوند حضرت علی اکبر را سالم برگرداند که متأسفانه این موضوع محور بعضی تعزیه ها نیز شده است.

اما حقیقت این است که اصلاً لیلایی در کربلا نبوده است؛ البته لیلی مادر حضرت علی اکبر(ع) هست؛ اما حتی یک مورخ هم به حضور آن حضرت در کربلا و روز عاشورا گواهی نمی دهد. (به نقل از حماسه حسینی،جلد۱،مرتضی مطهری)

👈اشتباه چهارم:
 مطلب بعدی مربوط به حضرت علی اکبر(ع) این است که آن حضرت قبل از رفتن به معرکه جنگ از پدر رخصت خواست و آن حضرت اذن میدان نداده اند و مثلاً فرموده اند که تو هنوز جوانی و حیف است که از دست بروی و چه اشعار و تعزیه ها که پیرامون آن نساخته ایم؛ اما حقیقت این است که تمام مورخین نوشته اند، هر کس از امام حسین(ع) اذن میدان می خواست، اگر می شد حضرت برایشان عذری می آورد ولی در مورد جناب علی اکبر گفته اند: «فاستأذن اباه،فأذن له» یعنی تا اجازه خواست گفت برو.

@Ancient_fact  ™️

معرفی منابع تاریخی برای دوره کارشناسی ارشد و دکترای تاریخ ایران

سلام  میخوام چند منبع مهم و دانشگاهی تاریخ برای مقطع کارشناسی ارشد و دکترا رو معرفی کنم  در گرایش ایران بعد از اسلام شاید مورد استفاده دوستان علاقه‌مند به مطالعه و تحصیلات تکمیلی تاریخ واقع بشه:
۱- تاریخ ایران کمبریج جلد ۴ از طاهریان و صفاریان به بعد
۲- تاریخ ایران کمبریج جلد ۵ از آمدن سلجوقیان تا فروپاشی ایلخانان
۳- تاریخ ایران کمبریج جلد ۶ که دو دفتر هست دوره تیموریان و دفتر دوم صفویه
۴- تاریخ ایران کمبریج جلد ۷ که دو دفتر هست افشار و زند و قاجار و دفتر دوم سلسله پهلوی
۵- تاریخ ایران بعد از اسلام دکتر زرین کوب
۶- تاریخ غزنویان کلیفورد باسورت
۷- تاریخ تیموریان و ترکمنان دکتر حسین میرجعفری
۸- ایران عصر صفویه راجر سیوری
۹- در باب صفویان راجر سیوری
۱۰-مقاومت شکننده جان فوران
۱۱-ایران بین دو کودتا دکتر داریوش رحمانیان
۱۲- دولت و جامعه در ایران دکتر کاتوزیان
۱۳_ اقتصاد سیاسی ایران دکتر کاتوزیان
۱۴- تاریخ اجتماعی ایران دکتر رضا شعبانی
۱۵- ایران در عهد سلطنت قاجار دکتر علی اصغر شمیم
۱۶- تاریخ روابط خارجی ایران دو جلد دکتر عبدالرضا هوشنگ مهدوی
۱۷- نبرد قدرت در ایران دکتر محمد سمیعی
۱۸- ایران بین دو انقلاب یرواند آبراهامیان
۱۹- سیمای احمد شاه قاجار دکتر جواد شیخ الاسلامی
۲۰-مشروطه ایرانی دکتر ماشاالله آجودانی
۲۱- تاریخ روابط سیاسی ایران و قدرت های بزرگ دو جلد دکتر ایرج ذوقی
۲۲- امیرکبیر و ایران دکتر فریدون آدمیت
۲۳-تاریخ مشروطه ایران احمد کسروی
۲۴- تاریخ هجده ساله آذربایجان احمد کسروی
۲۵- بحران دموکراسی در ایران دکتر فخرالدین عظیمی
۲۶- خاطرات اسدالله علم
۲۷- تشکیل دولت ملی در ایران والتر هینتس
۲۸-ایدئولوژی نهضت مشروطیت دکتر فریدون آدمیت
۲۹- مجلس اول و بحران آزادی دکتر فریدون آدمیت
۳۰- ایران بر آمدن رضا خان و  بر افتادن قاجار ونقش انگلیسی ها دکتر سیروس غنی
۳۱- تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران از مرگ تیمور تا مرگ شاه عباس اول دکتر ابوالقاسم طاهری
۳۲- زندگانی شاه عباس اول سه جلد نصرالله فلسفی
۳۳- اختناق ایران مورگان شوستر
۳۴- خاطرات ژنرال آیرونساید
۳۵- تاریخ سیاسی بیست و پنج ساله ایران دو جلد سرهنگ غلامرضا نجاتی
۳۶- حیات یحیی یحیی دولت آبادی
۳۷- کودتای ۱۳۳۲ سیا و ریشه های روابط ایران و آمریکا یرواند آبراهامیان
۳۸- هجوم افغان و زوال دولت صفوی جونس هانوی
۳۹- ایرانیان در میان انگلیسی ها سر دنیس رایت
۴۰- تاریخ احزاب سیاسی ایران دو جلد ملک الشعرای بهار

نگاهی به جنگ صفین و پیامدهای آن:


امام علی ع پس از رسیدن به خلافت با مشکلات زیادی روبرو بود که از مهمترین آن ها نبرد صفین با معاویه بود، که بدنبال برکناری معاویه از حاکمیت شامات و عدم اطاعت وی از خلیفه وقت اتفاق افتاد. این نبرد در محلی بنام صفین در حوالی رقه در ساحل فرات روی داد و پس از پیروزی اولیه سپاه امام علی و نزدیکی شکست سپاه معاویه ناگهان با خدعه عمروعاص سپاهیان معاویه قرآن ها را بر سر نیزه کرده و بدنبال آن تعداد زیادی از سپاه علی ع دست از جنگ کشیدند و در نهایت قرار بر شکل گیری حکمیت گردید، که خود امام هم مخالف آن بود چرا که جایگاه خلیفه وقت و یک حاکم معزول یاغی در یک رده قرار میگرفت و در عین حال امکان برکناری خلیفه نیز در حکمیت وجود داشت. ابوموسی اشعری از سپاه امام و عمروعاص از سپاه معاویه به شورای نشستند. موضوع حکمیت این بود که آیا عثمان به ناحق کشته شده یا خیر و در نهایت به این نتیجه رسیدندکه عثمان به ناحق کشته شده و در ضمن مذاکره قرار بر این شد که علی ع از خلافت برکنار شود تا کشندگان عثمان در پناه وی نباشند، در این حین اصلا بحث خلافت معاویه مطرح نبود ولی طبق این داستان مشهور که ابوموسی انگشتر خود را در آورد و گفت همانگونه که من این انگشتر را از دستم بیرون آوردم علی را از خلافت خلع کردم عمروعاص نیز بلافاصله گفت که همینگونه که من این انگشتر را بدستم کردم معاویه را بخلافت منصوب کردم. نخستین اعتراض کنندگان خوارج بودند که طبق اعتقادات خود که خلیفه حق ندارد که خلافت خود را از دست بدهد سر به شورش برداشتند و در نهایت منجر به جنگ نهروان گردید که تعداد زیادی از آن ها کشته شدند، بدنبال آن سه نفر از خوارج تصمیم بر قتل علی ع و معاویه و عمروعاص گرفتند. و قرار گذاشتند که در یک وقت معین یعنی شب نوزدهم رمضان در هنگام نماز صبح در کوفه و دمشق و قاهره کار خود را به پایان برسانند ولی ظاهرا کسی که قصد سفر به قاهره را با کشتی داشت ماجرای سفر خود را ندانسته به کسی که جاسوس عمروعاص بوده لو میدهد و این ماجرا به  اطلاع معاویه هم می رسد و نتیجه این می شود که معاویه و عمروعاص به بهانه‌ای در نماز صبح حضور نمی یابند و فقط علی ع در محراب کوفه در نماز صبح در نوزدهم رمضان توسط ابن ملجم مرادی به شهادت می رسد. 

در نوشتن این مقاله نگاهی شده به کتاب تاریخ ایران بعد از اسلام نوشته استاد بزرگوار مرحوم دکتر عبدالحسین زرین کوب. 

کرمانشاه صحیح است یا کرماشان :



علیرغم احترامی که برای تمامی دوستان کرد زبان و فارس زبان  قائل هستم باید بگویم که کلمه کرماشان گویش کردی کرمانشاه است و اینکه دکتر گلزاری گفته اند که امیدوارم که روزی باشد که مردم به جای کرمانشاه کلمه کرماشان را به کار برند را واقعا متوجه نشدم و یا کرمانشاه که ساخته و پرداخته بهرام چهارم است که این دیگر از آن حرف ها بود. 
من قبل از نقد این مقاله میخواستم اشاره‌ای به مصاحبه ای که دکتر داریوش رحمانیان استاد دانشگاه تهران و از دوستان هم دوره ای دانشگاه تبریز اینجانب کرده بودند بعنوان عوام زدگی تاریخ کنم که دکتر رحمانیان مطلبی را عنوان کردند که کسانی که در رشته های مختلف علوم انسانی صاحب نظر هستند هنگامی که به تاریخ میرسند در اینجا هم نظر میدهند در حالیکه به هیچ عنوان در جامعه شناسی، علوم سیاسی و غیره ورود نمیکنند ولی براحتی در مورد تاریخ و مسائل تاریخی صاحب نظر میشوند که ایشان این مسئله را عوام زدگی تاریخی نامیده اند. 
بگذریم در مورد بحث کرمانشاه و کرماشان باید پذیرفت که شهر کرمانشاه در دوران ساسانیان بوجود آمد و قبل از آن چنین شهری نبود و بهرام چهارم شاهزاده ساسانی که حاکم شهر کرمان بود هنگامی که به این منطقه آمد بنای شهر را گذاشت که به یاد بود وی آنرا کرمانشاه که لقب وی بود نامیده‌اند و از این زمان به بعد شهر کرمانشاه معروف شد و هیچ نام دیگری بجز آن وجود ندارد، البته در دوران هخامنشیان نام این منطقه کامبادن بود که ربطی به کرمانشاه ندارد. 
تنها نام دیگری که در مورد شهر کرمانشاه در طول تاریخ می توان درست خواند کلمه قرمیسین است که عربی شده کرمانشاه است، کرمیسین یا قرمیسین. 
درست مانند قسطنطنیه که عربی شده شهر کنستانتین پولیس است که با فتح این شهر توسط سلطان محمد فاتح در سال ۱۴۵۳ میلادی نام آن به اسلام پولیس و بعد اسلام بولیس تغییر یافت که امروز عربی آن اسلامبول و ترکی آن استانبول است. 
کرمانشاه تنها یک دوره اسم عوض کرده و آن هم دورانی ده ساله پس از انقلاب به نام باختران بود که این هم اصلا شوخی جالبی نبود و دوباره اسم تاریخی این شهر بازگشت. 
و همانطور که عرض کردم کرماشان گویش کردی کرمانشاه است و دلیلی ندارد که در هنگام فارسی نوشتن کلمه کردی به کار رود. 
غرض از نوشتن نقد بر این مقاله این بود که احساس کردم به کرمانشاه و لفظ این شهر تاریخی در طول زمان ظلم شده البته باید قبول کرد که به طور کلی بر کرمانشاه ظلم شده نه فقط لفظ آن. 

تحریم تنباکو

در پى انتشار حكم تحريم تنباكو (توسط آيت الله شيرازى ) مردم بيدرنگ دست به كار شدند قليانها را شكستند و مواد را در ميادين آتش زدند. فتوا با سرعت در سراسر ايران انتشار يافت ، تمام توتون فروشها مغازه هاى خود را بستند. در مدت قليلى به طور كامل استعمال تنباكو و توتون در تمام كشور متروك گرديد.
در بعضى نقاط تظاهرات مستقيما عليه شاه صورت گرفت . در حرمسراى ناصر الدين شاه هم قليان و چپق پيدا نمى شد همه را شكستند و جلوى خوابگاه ناصر الدين شاه ريختند.
ناصر الدين شاه يك روز به اندرون براى سركشى سراغ انيس الدوله سوگلى حرم مى رود. مى بيند غلامان و كلفت ها مشغول پياده كردن قليانهاى نقره و مرصع هستند و خانم ناظر بر اعمال آنها، سؤ ال مى كند: علت چيست ؟ انيس الدوله جواب مى دهد: (براى اينكه قليان حرام شده . شاه با تغير مى گويد: كى حرام كرده ؟
انيس الدوله جواب مى دهد: همان كسى كه مرا به تو حلال كرده است

آشپز احمد شاه قاجار

تنها کسی که ملت ایران را شناخت آشپزاحمد شاه قاجار بود ....!!!
روزی از چرچیل پرسیدند چگونه ایران را اشغال کردی و مردم مقاومت نکردند ؟

گفت تاریخ ایران را خوانده بودم، سفیر انگلستان در ایران را خواستم و از او پرسیدم
ایران چگونه مردمی دارد گفت صبر کنید آشپز احمد شاه در انگلستان اقامت دارد از او بپرسیم!!!

آشپز احمد شاه را احضار کردیم و پرسیدیم راه رفتن به ایران چگونه سهل میشود ؟
اوگفت ظهر عاشورا که نهار میدادید اگر 1000 نفر میرفتند سفارت انگلستان سفارت برای 4000 نفر غذا میپخت ایرانی ها یک پرس میخوردند 3 پرس میبردند.!!
 ایران مردمی دارد که اگر برای نهار دعوتشان کنند نمیپرسند صاحبخانه کیست؟!!
 اگر به آنان وعده شکمی بدهید طالب چیز دیگری نیستند .
وقتی میخواستیم ایران را اشغال کنیم به بی بی سی دستور دادیم هر روز در رادیواعلام کنید متفقین برای شما میخواهند کیسه های آرد بیاورند .
وقتی تانکهای ما وارد ایران شدند مردم همه در صف بودند برای گرفتن آرد ...!!!

 این مردم اگر به مال مفت برسند
 سیر هم باشند
 باز احساس گرسنگی میکنند.

متاسفانه این شرح حال و روز اغلب ماست... ‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‎‌‌‍‌‍‌‍‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‎‌‌‍‌‍‌